Τί Hellenic, τί Helvetic (ρεπούμπλικ)

Σίγουρα θα ακουστεί πολύ τρελό ως σύγκριση, αλλά δεν είναι και τόσο.
Γιατί η Ελβετία είναι Ελβετία όμως και γιατί η Ελλάδα Ελλάδα; Η απάντηση είναι α) στην παιδεία των ανθρώπων και β) στην πολιτική ως επιλογή μέλλοντος που θες.

Εισαγωγή 
Ελβετία είναι στο κέντρο της Ευρωπαϊκής ηπείρου, κρατούσε ουδετερότητα τελευταία, πέρασε από εμφυλίους, τη διέλυσαν οι Γάλλοι, οι άνθρωποι πάνε τα λεφτά τους στις τράπεζες της και απέκτησε ασφάλεια, υψηλό κόστος ζωής, 4 γλώσσες, μεταξύ των οποίων τη Ρομανσική (να την πω βλάχικη). Και πάει και μουντιάλ στη Βραζιλία.

Ελλάδα είναι στο κέντρο της Ευρωπαϊκής, Ασιατικής και Αφρικανικής ηπείρου, δεν κρατούσε εύκολα ουδετερότητα και πέρασε από εμφυλίους, τη διαλύσαμε μόνοι μας και οι άνθρωποι παίρνουν τα λεφτά από τις τράπεζες της, έχει πλέον χαμηλό κόστος ζωής και μία γλώσσα με διαλέκτους, σαρακατσάνους, βλάχους, νησιώτες, κρητικούς. Και αυτή πάει μουντιάλ στη Βραζιλία.

Το άλλο κοινό που είχαμε με την Ελβετία είναι η τοπική οργάνωση, η Ελβετία σε καντόνια, εμείς σε κοινότητες και δήμους (πριν τον Καλλικράτη που τα βίασαν πάλι). Μήπως η διαφορά πολύ πρόχειρα είναι στην εκπαίδευση;

Ελβετία και Καποδίστριας 
Από που να πιάσουμε τη σύνδεση; πολύ πρόσφατα, το 1809 ο Ioannes Antoniou Καποδίστριας (αυτόν που σκοτώσαμε, έτσι τον λένε οι δυτικοί) ως αποστολή του τσάρου Αλέξανδρου 'Α πήγε στην Ελβετία για να βοηθήσει τη χώρα να απεμπλακεί από την γαλλική κυριαρχία του Ναπολέοντα. Ενίσχυσε την ενότητα, την ανεξαρτησία και την ουδετερότητα και συνδημιούργησε το νέο σύνταγμα των 19 καντονιών με προσωπικά προσχέδια (δείτε εδώ στα γερμανικά).
Μετά τους πολέμους με τους Γάλλους, στην Ελβετία ήθελαν να εμπλακούν και οι Αυστριακοί με την υποστήριξη των Άγγλων (διαβάστε εδώ περισσότερα).
η προτομή του Καποδίστρια στο Ouchy
O Καποδίστριας θεωρείται ο φύλακας άγγελος του Καντονιού του Vaud, που τον έστειλε να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία του ο Τσάρος Αλέξανδρος, υπό την επιρροή του δασκάλου του Λα Χαρπ- (Frédéric-César de La Harpe). Ο Καποδίστριας υπερασπίστηκε τα συμφέροντα μια ενωμένης Ελβετίας και στο γνωστό συνέδριο της Βιέννης που επανασχεδιάζονταν η Ευρώπη (εναντίον Μέττερνιχ κτλ), και οι Ελβετοί δεν το ξέχασαν αυτό, αφιερώνοντας του μία προτομή πρόσφατα, στην πολύτιμη και ανιδιοτελή υπηρεσία του στη χώρα τους.

Ελλάδα και Καποδίστριας 
Ο Καποδίστριας λοιπόν στην Ελλάδα προσπάθησε να αναδιοργανώσει και την εκπαίδευση, (εκτός από την πατάτα) με την επιρροή των ιδεών των Pestalozzi and Fellenberg, που ήταν φίλοι του.
Στην Ελβετία λοιπόν και πριν έρθει στην Ελλάδα, ο Καποδίστριας επικοινώνησε με τον κυβερνήτη του καντονιού της Γενεύης, τον  Pictet de Rochemont και έδειξε ενδιαφέρον για τις μεθόδους των  Pestalozzi, Vehrli και του Fellenberg, μαθητή του πρώτου στο Hofwyl (Evangelidis, 1936: 131, Koukou, 1962: 13-14, Vakalopoulos, 1975: 29).
Ο Καποδίστριας ήθελε από τότε να μεταφέρει τις νέες εκπαιδευτικές μεθόδους στην Ελλάδα... Προσπάθησε να βάλει και Έλληνες μαθητές σε αυτά τα σχολεία. Για αυτό το λόγο ρώτησε τον Ελβετό φιλέλληνα Louis-Andre Gosse που είχε μείνει στην Ελλάδα να διαλέξει 6 ταλαντούχους Έλληνες για να παρακολουθήσουν μαθήματα στο Hofwyl δωρεάν. Εννοείται ότι ο ίδιος ο Fallenberg βοηθούσε πολύ τον Καποδίστρια.

Ο ίδιος ο Louis-Andre Gosse (που βοηθούσε ως γιατρός την επανάσταση στην Ελλάδα από το 1827 και μετά την απευλευθέρωση) άσκησε κριτική για τη μη σωστή εκπαίδευση που είχαν λάβει οι Έλληνες μαθητές. Ο Καποδίστριας όποτε επικοινωνούσε με τον Heynard - Ευνάρδο (που χρηματοδότησε και το Ευνάρδειο), επέμενε στις δύο βασικές αρχές, εργασία και πρωτοβάθμια εκπαίδευση.


Αλληλοδιδακτική μέθοδος 
Εκτός λοιπόν του ότι ίδρυσε σχολές στα πρότυπα των αγροτικών σχολών της Yverdon πρώτα και μετά του Hofwyl, ίδρυσε και ορφανοτροφεία στην επιστροφή του στην Ελλάδα με την αλληλοδιδακτική μέθοδο.

Στὶς 9 Μαρτίου 1829 ἔγιναν δεκτοὶ στὸ Ὀρφανοτροφεῖο τῆς Αἴγινας (στὸ πρῶτο δημόσιο ἐκπαιδευτικὸ ἵδρυμα) οἱ πρῶτοι τρόφιμοι.  Ἄξιο ἀναφορᾶς  εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι ἀπὸ τὰ 450 παιδιὰ ποὺ ἐκπαιδεύονταν κατὰ τὸ ἔτος 1830 στὸ  Ὀρφανοτροφεῖο τὰ περισσότερα διδάσκονταν τὴν ἀλληλοδιδακτικὴ μέθοδο ἀλλὰ καὶ μαθήματα ὅπως  τὴν ἀνάγνωση, τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ  γραμματεία, τὴν ἀριθμητικὴ, τὴν ἰχνογραφία, τὴν ἐκκλησιαστικὴ μουσική,  τὴν ἱερὰ ἱστορία, τὴν κατήχηση, τὴ γεωγραφία καὶ τὴ γυμναστική.  Ὁ Καποδίστριας ἐπισκεπτόταν πολὺ συχνὰ τὸ  Ὀρφανοτροφεῖο γιὰ νὰ ἔχει ἐπίγνωση τῆς κατάστασης καὶ τῶν ὅποιων προβλημάτων ἀνέκυπταν σὲ αὐτό. Ἐπιπλέον φρόντισε πολλὲς φορὲς καὶ γιὰ τὴν ἐπαγγελματικὴ-προοπτικὴ τῶν τροφίμων. Τοὺς ἔστελνε μὲ ἔξοδα τοῦ κράτους νὰ σπουδάσουν κάποια τέχνη π.χ. ἀπὸ τὶς ἐπιστολές του γνωρίζουμε ὅτι ἔστελνε τροφίμους γιὰ νὰ διδαχτοῦν τὴν τέχνη τῆς χρυσοχοϊκῆς, σιδηρουργικῆς,  ξυλουργικῆς κλπ.


Ευνάρδειο στην Αίγινα, δωρεά του Ευνάρδου
Πολύ συνοπτικά (δείτε και εδώ αναλυτικά) λοιπόν, ο Καποδίστριας ίδρυσε το δευτεροβάθμιο πρότυπο σχολείο στην Αίγινα το 1830, το Κεντρικό σχολείο στην Αίγινα επίσης, τη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων στο Ναύπλιο, τη Γεωργική Σχολή της Τίρυνθας στο Ναύπλιο, το 1831 λειτουργούσαν 121 σχολεία με 9.247 μαθητές.

Από τη μία δηλαδή πρόσεχε και την ανάγκη για εκπαίδευση της ελίτ, αλλά και την ανάγκη για το λαό εκείνη τη δεδομένη στιγμή της επανάστασης.

Επίλογος 
Τον Καποδίστρια λοιπόν που μιλούσε με την ελίτ της Ευρώπης, δημιούργησε το φιλελληνισμό στην Ευρώπη, και τα παράτησε όλα να έρθει στους πειναλέους όπως είπε ο ίδιος προ-παππούδες μας να προσφέρει, τον δολοφονήσαμε με τις φατρίες. Απλά να μην αναρωτιόμαστε το γιατί ΔΕ γίναμε Ελβετία. Όλα είναι θέμα επιλογών και φυσικά εκπαίδευσης. Εκεί προτομή, εδώ στο Ναύπλιο βεβήλωσαν το άγαλμά του. Και δεν είναι το μόνο....
από την προτομή στην Ελβετία

Κλείνοντας, κάθε χώρα έχει άλλες ανάγκες, και όπως αναφέρει ο Μακρυγιάννης για τον διπλωμάτη Καποδίστρια:  

Και φυσικά ο ίδιος ο Μαυρομιχάλης που τον δολοφόνησε ομολόγησε αργότερα 


Γιατί απλά Αν ποτέ, τότε θα.

Σημειώσεις 
*Παιδεύει. Τραγική Ειρωνεία θα έλεγε κάποιος.
Βρήκα αυτά για την εκπαίδευση και τον Καποδίστρια αλλά θέλουν χρόνο αρκετό για διάβασμα. 

Σχόλια