Το έργο του Καποδίστρια για το ελληνικό έθνος* από τις επιστολές του

Προ εβδομάδων έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο "ο άγιος της Πολιτικής" του Ιωάννη Κορνιλάκη, με αποσπάσματα επιστολών (1827-1831) του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, που το περιεχόμενο των οποίων λίγο ή πολύ αλλάζει τη νεότερη ιστορία μας. Οι επιστολές αυτές εκδόθηκαν σε περιορισμένο αριθμό το 1841 από τον Πέτρο Στεφανίτση.Αναφέρω μερικά βασικά ιστορικά σημεία που ανακάλυψα διαβάζοντας το βιβλίο, προσπαθώντας να τα συνδέσω με μερικά που γνωρίζουμε, πέραν του ότι έφερε την πατάτα για να σώσει τον κόσμο που πείναγε, τότε γαιώμηλο.

«Ανάθεμα τους Άγγλο - Γάλλους που ήταν η αιτία και εγώ να χάσω τους δικούς μου ανθρώπους και το Έθνος να χάσει έναν κυβερνήτη που δεν θα ματαβρεί . Το αίμα του με παιδεύει έως σήμερα».
λέγεται ότι είχε πει ο Μαυρομιχάλης για τον Καποδίστρια και έτσι είχα τελειώσει το ποστ για το Οίτυλο που έγραψα το 2012. 

Ποια η πραγματικότητα που βρήκε στην Ελλάδα όταν ήρθε; 
Όταν έφτασε στην Αίγινα, γράφει ο Τερτσέτης (ο δικαστής που αθώωσε τον Κολοκοτρώνη...) ότι ο ΙΚ του είπε για την μέρα που έφτασε... "είδα πολλά στη ζωή μου αλλά σαν θέαμα όταν έφτασα εδώ στην Αίγινα δεν είδα παρόμοιον ποτέ και άλλος μην το δει...Ζήτω ο κυβερνήτης ο σωτήρας μας φώναζαν γυναίκες αναμαλλιάρες, άνδρες με λαβωματιές πολέμου, ορφανά γδυτά κατεβασμένα από τις σπηλιές... δεν ήταν το συναπάντημά μου φωνή χαράς αλλά θρήνος...ανατρίχιαζα μου έτρεμαν τα γόνατα, η φωνή του λαού έσχιζε τη καρδιά μου...μανάδες μου έδειχναν εις το βυζί τα παιδιά τους και μου έλεγαν να τα ζήσω, ότι δεν τους απέμειναν παρά εκείνα και εγώ...."

Η δράση του πριν την επανάσταση στην Ελλάδα. Επτάνησος Πολιτεία και Ρώσοι. 
Ο Καποδίστριας γνωρίστηκε με τους Ρώσους στο Ιόνιο, όταν οι Ρώσοι ανέκτησαν τα Επτάνησα το 1799, με τη συμμαχία των Τούρκων τότε, και ο Καποδίστριας έγινε ο πρώτος διοικητής του νοσοκομείου ως γιατρός, το 1800. Τότε έχουμε την Επτάνησο Πολιτεία, που ο πατέρας του Καποδίστρια ήταν απεσταλμένος του ναυάρχου Ουσακώφ (μετέπειτα Ρώσου αγίου) στην Πόλη για τη συμφωνία. Το 1808 ο Καποδίστριας εκλήθη από τους Ρώσους και μπήκε στους μηχανισμούς τους.  Πρώτη του υπηρεσία με τη Ρωσία το 1811 στη Βιέννη. Από το 1813 ασχολείται με την Ελβετία. Το 1815 ως συνοδός του Ρώσου αυτοκράτορα συμμετέχει στο συνέδριο της Βιέννης, που αποφασίζονταν οι τύχες των ευρωπαϊκών λαών μετά τον Ναπολέοντα.Λόγω της υπερβολικής υποστήριξης του ελληνικού ζητήματος έφτασε σε σύγκρουση με τον τσάρο Αλέξανδρο (το 1822) που δεν εμπόδισε τη στήριξη των Ρώσων στην Ελλάδα, βασικά αυτή τη στήριξαν περισσότερο.

1815- παράθεση από τη Βικιπαιδεία.
Εκτός από το συνέδριο της Βιέννης το ίδιο έτος, ο ΙΚ το 1815 ίδρυσε τη Φιλόμουσο εταιρεία μαζί με τον Μητροπολίτη Ιγνάτιο, τον Άνθιμο Γαζή, τον Στούρτζα κ.α. και σκοπός της ήταν να βοηθήσει νεαρούς Έλληνες να σπουδάσουν. Τα μέλη αυτής ήταν με το πλευρό των Ρώσων γι΄ αυτό και η αυστριακή αστυνομία παρακολουθούσε τις δραστηριότητές της. Με την είσοδο των συμμαχικών δυνάμεων στο Παρίσι μετά την μάχη του Βατερλώ, ο Καποδίστριας ανέλαβε την εκπροσώπηση της Ρωσίας στην ομώνυμη συνδιάσκεψη, όπου προσπάθησε να επιβάλει τις ρωσικές απόψεις, πετυχαίνοντας την ακεραιότητα της Γαλλίας και την επιβολή συνταγματικής διακυβέρνησης στα Επτάνησα.Με δική του παρέμβαση πέτυχε οι Ηνωμένες πολιτείες των Ιόνιων Νήσων να αποκτήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά κράτους δηλαδή σύνταγμα, ένοπλες δυνάμεις, εκλεγμένη κυβέρνηση και σημαία. Η συνθήκη της 5ης Νοεμβρίου 1815 αποτελεί μια από τις σημαντικότερες επιτυχίες στην προσωπική διαδρομή του Καποδίστρια.

Να σημειωθεί ότι τα Επτάνησα ενώθηκαν επίσημα με την Ελλάδα πολύ αργότερα, ως δώρο των Άγγλων σε επόμενο βασιλιά μας, προφανώς της προτιμήσεώς τους.... 


Προεπαναστατική δράση του ΙΚ για την Ελλάδα.
Η δράση του υπέρ της Ελλάδας ξεκίνησε επίσημα λοιπόν στο συνέδριο της Βιέννης το 1815, όπου έθεσε με τις πλάτες του τσάρου το ελληνικό ζήτημα, πλακώθηκε στη συνεδρίαση με το Μέτερνιχ, και η συζήτηση διεκόπη. [Η άλλη του αγάπη ήταν η παιδεία]. Για την Ελλάδα έβαλε όμως το θέμα στην ατζέντα ΠΡΙΝ την Επανάσταση- τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα καλύτερα. Έκτοτε υποδαυλίζει ρωσοτουρκικό πόλεμο.

Μετά την Επανάσταση (1821-1827) - πώς έφυγε από τη Ρωσία 
Ο ΙΚ ήξερε ότι μόνο οι ΜΔ μπορούσαν να σώσουν την Ελλάδα. Κάνει ότι μπορεί για να πετύχει την εύνοια των Μεγάλων Δυνάμεων 1) για ΠΟΛΙΤΙΚΗ επίσημη υποστήριξη, 2) να καλλιεργήσει φιλελληνικό ρεύμα (που εκφράστηκε μετά την Έξοδο του Μεσολογγίου το 1826 -με τα φορτία που πούλησαν μαυραγορίτες και δεν πήγαν) και 3) προσπαθεί να φέρει ΧΡΗΜΑΤΑ από ομογενείς και φιλέλληνες. Το εσωτερικό θα το αναλάμβανε όταν έφτανε στην Ελλάδα, εξάλλου του είχαν προτείνει και από τη Φιλική Εταιρεία να αναλάβει και το 1824 οι επαναστατημένοι με την υπογραφή του Μαυρομιχάλη τότε.
Για να  καταφέρει φύγει από τη Ρωσία να έρθει στην Ελλάδα παραιτήθηκε και είχε 5 ακροάσεις από τον τσάρο για να ΜΗΝ παραιτηθεί, όπου ο δεύτερος έφερε έως και τη μητέρα του να τον μεταπείσει (για όσους τον παρουσιάζουν ως κάποιον που δεν είχε κάτι καλύτερο να κάνει). Τον προετοίμαζαν να εκπροσωπήσει τη Ρωσία στις ΗΠΑ, αλλά αυτός ήθελε να μείνει στην Ευρώπη. 

Ήταν ο ΙΚ τελικά Ρωσόφιλος; 
Ο Κολοκοτρώνης το 1827 πήγε ο ίδιος στον Άγγλο ναύαρχο Χάμιλτον να υποστηρίξει την επιλογή του Καποδίστρια στους Άγγλους. Τότε η Ελλάδα είχε τον ναύαρχο Κόχραν- Cochran επικεφαλής στη θάλασσα και τον Τσόρτς- Church επικεφαλής στη ξηρά. Αν και ο Χάμιλτον είχε αντιρρήσεις, αποδέχτηκε την πρόταση του Κολοκοτρώνη. Όπως θα δούμε και στα γεγονότα του 1831, οι Ρώσοι ήταν οι μόνοι που στήριξαν το νέο ελληνικό κράτος.
Στις 26.5.1829 επιστολή προς το Μουστοξείδη ενημερώνει ότι ο Ρώσος αυτοκράτορας Νικόλαος έδωσε "1200 χρυσούς" για την αγορά εκκλησιαστικών βιβλίων για την Ελλάδα.
Στις 22.4.1830 ευχαριστεί τον Ρώσο εκπρόσωπο Κόμη Πανίνο για τις "8 συναλλαγματικές των 77,178 φράγκων και 13 εκατοστών" από τον Ρώσο αυτοκράτορα Νικόλαο. Οι Άγγλοι δεν έδωσαν ποτέ καμία οικονομική βοήθεια εκτός από τα δάνεια (που αναφέρεται και ούτε πρόκειται σε επιστολή του Δούκα Ουέλιγκτον προς τον Λεοπόλδο στις 10.2.1830), οι Γάλλοι έστειλαν έστω στρατιωτική.  Τον Ιούνη του 1830 το κύριο μέρος του ρωσικού ναυτικού αναχωρεί από τη Μεσσηνία εκπληρώνοντας την αποστολή του.


Κόδριγκτον και Καποδίστριας 
Η ναυμαχία του Ναβαρίνου στις 20.10.1827 είχε αντίπαλο τον αιγυπτιακό- τουρκικό-αυστριακό- γερμανικό δηλαδή- τουρκικό στόλο, μάλιστα 40 πλοία από τα συνολικά 80 βυθισμένα ήταν αυστριακά . Πριν ο ΙΚ φτάσει στην Ελλάδα, είχε συναντηθεί με τον Κόδριγκτον στη Μάλτα και μετά μεταφέρθηκε στην Αίγινα. Μαζί του στο πλοίο ζήτησε την απελευθέρωση 120 φυλακισμένων Ελλήνων για πειρατεία, που τον ακολούθησαν στην Ελλάδα.

Η ανεξαρτησία της Ελλάδας 
Στις 6/7/1827 υπογράφεται το πρώτο πρωτόκολλο του Λονδίνου (πριν το Ναβαρίνο) με μικρά σύνορα και ανεξαρτησία. Ο νέος τσάρος Νικόλαος το 1828 ξεκινά το ρωσοτουρκικό πόλεμο και η συνθήκη της Αδριανούπολης στις 14.9.1829 ο σουλτάνος αποδέχεται λόγω των Ρώσων την ανεξαρτησία (ενώ είχε συμβεί και το Ναβαρίνο). 
Η ανεξαρτησία της Ελλάδας έγινε αποδεκτή λόγω της νίκης των Ρώσων εναντίον των Τούρκων, έως τότε οι Άγγλοι ειδικά δεν την αποδέχονταν, επειδή δεν είχαν ιδανικό κυβερνήτη - όργανο- δικό τους. Τον Καποδίστρια ουσιαστικά τον αποδέχτηκαν αφού δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Πρώτος βασιλιάς ορίστηκε ο Λεοπόλδος αργότερα, παραιτήθηκε και μετά έγινε βασιλιάς των Βέλγων. 

Η οικονομία όταν ήρθε ο Καποδίστριας στην Ελλάδα 
Η επιστολή του Αντρέα Λόντου -αναφορά στον Κυβερνήτη- γράφει .."λέγων ότι υπάρχει τούτων ουδέν, ούτε εμπορία, ούτε τέχνη, ούτε βιομηχανία.... μηδαμινή και η γεωργία.. αλλά ούτε ο έμπορος ασφαλής είναι τρέμων υπό του φόβου των πειρατών.... όπου ο φόνος της ληστείας γίνεται παραπέτασμα... και ο τεχνίτης ο δυστυχής έχει την πληρωμή εργασίας του αμφίβολον, διότι μόνο το δικαίωμα του ισχυρότερου επικρατεί, οι κοινωνικοί δεσμοί διαλύθησαν και νόμου υπεράσπισης ο πολίτης γυμνός. Και μόνο η του λαού ανεξάντλητος υπομονή ανέστειλε την επί το χείρον ακόμα μεταφορά των πραγμάτων" (14.1.1828) Χάος και κρατικά εισοδήματα μηδέν από την αντίστοιχη επιστολή του Λοιδωρίκη. 

Ναυτικό και στρατός όταν έφτασε ο Καποδίστριας στην Ελλάδα 
Η επιστολή του Γλαράκη αναφέρει στο ελληνικό ναυτικό τη φρεγάτα Ελλάς (που βύθισε ο Μιαούλης την 1.8.1831), τρία ατμόπλοια με τα χρήματα του δανείου, την κορβέττα Ύδρα που πήραν από τους Αιγύπτιους, μία γολέττα, 4 κανονιοφόροι με δαπάνες φιλελλήνων, και άλλη μία που είναι από το δάνειο στο Λονδίνο "αφημένη ως άχρηστος".
Επίσης η επιστολή του Βλαχόπουλου για το στρατό τα φρούρια του Ναυπλίου (Παλαμήδι με 300 άτομα, Ακρόπολι με 200) υπό κατάληψη, και το Μπούρτζι από τον Μήτρο Δεληγιωργόπουλο με 80. Στο Άργος ο Τσόκρης, η Μονεμβασιά από τον Κων/νο Μαυρομιχάλη και 200 άτομα, και η Καρύταινα από τον Κολοκοτρώνη. Το Μέγα Σπήλαιο ελεγχόμενο από τον ηγούμενο Δαμασκηνό. Αυτή ήταν και η Ελλάδα - Ύδρα- Σπέτσες- Αίγινα- Ναύπλιο- Άργος- Μονεμβασιά- Καρύταινα- Μέγα Σπήλαιο. Αυτά βρήκε, σε εμπόλεμη κατάσταση και τον Ιμπραήμ στη Μεσσηνία. Για αυτό το λόγο και με επιστολή του στην Υψηλάντη κρατά τις γυναίκες των Ρουμελιωτών και τα παιδιά τους στο Ναύπλιο αλλά τους προτρέπει να γυρίσουν στη Στερεά Ελλάδα να συνεχίσουν τον πόλεμο.


Ελλάδα και ελληνικό έθνος* για τον ΙΚ 
Σε μία επιστολή του έχει τον ορισμό του ελληνικού έθνους: "των ανθρώπων που μετά την άλωση δεν έπαυαν να ομολογούν την ορθόδοξη πίστη, να μιλάνε τη γλώσσα των πατέρων και να διέμεινα υπό την πνευματικήν ή κοσμική δικαιοδοσία της Εκκλησία".
Για τα γεωγραφικά της όρια, επικαλείται στο Στράβωνα, με πέντε χερσονήσους: "Από Πελοπόννησο ...έως Μακεδονία, μαζί με τους τα νησιά του Αιγαίου και της ελάσσονος Ασίας, έχουμε τα όρια της κυρίως λεγόμενης Ελλάδος".

Κυβερνήτης (1828-1831) 
Ο ΙΚ έβλεπε μακριά. Πίστευε και στο Θεό και την πρόνοιά του, αναφέρεται συνεχώς στις επιστολές στο θέλημά του Κοιμόταν πέντε ώρες την ημέρα. Ο ΙΚ είχε δύο αδέρφια τον Βιάρο και τον Αυγουστίνο. Τους έστειλε να τον ακολουθήσουν "στον Άδη" όπως είχε γράψει και αυτοί το έκαναν. Ο Αυγουστίνος την προηγούμενη Κυριακή της δολοφονίας του τον απέτρεψε από το να πάει στην εκκλησία, την επόμενη όμως όχι. Είχε όραμα, πρακτικές ικανότητες διεθνούς επιπέδου και ήταν αδιάφθορος και άνθρωπος

Δικαιοσύνη
Κάλεσε (24.1.1828) τον αδερφό του Βιάρο να έρθει και να φέρει άνδρες ικανούς από την Κέρκυρα να βοηθήσει "χωρίς να λογαριάσωσι επί τίνα καιρόν μισθοληψίαν αξίαν λόγου". Κοινώς ..τσάμπα. Και ήρθαν και τα δύο αδέρφια του να τον βοηθήσουν (άλλο που μετά χαρακτηρίστηκαν αυταρχικοί και αυτοί). 

Στρατιωτικοί χειρισμοί. Ιμπραήμ και Ρούμελη 
Με το που πάτησε το πόδι του  βρήκε 2 Έλληνες στρατηγούς (Γρίβας και Στράτος) τον καθένα σε άλλο φρούριο στο Ναύπλιο να πολεμούν μεταξύ τους και τους συμφιλίωσε. Γενικά είχε πολύ συμφιλιωτικό πνεύμα και αν είχε και ευκαιρίες να δράσει κατασταλτικά το απέφευγε πάντοτε. Ο Γρίβας μάλιστα του προσέφερε τα κλειδιά του Παλαμηδίου. Επίσης όσο κυβερνούσε ο Ιμπραήμ ήταν ακόμα στη Μεσσηνία. Έβαλε τους ναυάρχους να του αποστείλουν επιστολή το Μάιο του 1828 να τα βρουν διπλωματικά και να αποχωρήσει, όπως και έγινε. Έβαλε στρατηγό δυτικής Ελλάδας τον άγγλο Τσορτς και ανατολικής τον Υψηλάντη. Οι Μεγάλες Δυνάμεις αναρωτιόνταν και γιατί συντηρούσε αφού δεν υπήρχαν πόροι το σώμα των 8.000 Ρουμελιωτών. Αυτός ήξερε.

.
Το βασικό πρόβλημα του στρατού και του πληθυσμού, η σίτιση και πώς το έλυσε 
Για τη διατροφή με επιστολή του στις 11.11.1827 στον Πικτέτ Καζενόβη στη Γενεύη μιλά για την πατάτα, το γαιώμηλο όπως αναφέρει, που ήταν ήδη γνωστή στα νησιά του Ιονίου. 
Για τη σίτιση του στρατού προμηθεύτηκε δύο φορτία αξίας 20-25 ταλλήρων, βάζει ενέχυρο τα κτήματά του στην Κέρκυρα (28.1.1828), με επιστολή του στον Κόδριγκτον. Ταΐζει το στράτευμα δηλαδή.

Διαφθορά και μαυραγορίτες.
Προσπαθεί να βρει πόρους. Ζητά χρήματα από τους Υδραίους (αναφέρει τον Κουντουριώτη και 10.000 δίστηλλα) με υποθήκη τα κτήματά του και αυτοί του έστειλαν 1000 τάλληρα και σε επιστολή του προς τον Ιωάννη Ορλάνδο στην Ύδρα (1.3.1828) "βάλετε και σεις το χέρι στη συνείδησή σας και δώστε παράδειγμα φιλοπάτριδος ελευθεριότητας....". Από τότε προσπαθεί μόνος του. Μετά χειροτέρεψαν τα πράγματα. Οι Υδραίοι του ζητούν να στείλει πληρεξούσιο τον αδερφό του Βιάρο στην Ύδρα ως Έκτακτο Επίτροπο, ενώ είχαν ήδη, και αυτός τους τον έστειλε για θέματα υγείας (τότε είχαν πανούκλα στην Ύδρα). Όλα έγιναν με επιστολές την 1.5.1828. Όλα με καλή προαίρεση. Αλλά σε σε επιστολή του προς τον Μαύρο, διοικητή στα Μεσσηνιακά φρούρια (26.1.1829) "η κυβέρνησις δεν είναι ουδεμίας φατρίας". Ήξερε τι συνέβαινε.
Στις 9 Μαρτίου 1831 γράφει στον Σούτσο στο Παρίσι ότι απέτυχε με Σπαρτιάτες, Υδραίους, Σπετσιώτες, οι οποίοι νησιώτες απαιτούν 15.000.000 φράγκα ως πολεμικές αποζημιώσεις και ζητούν να εξοφληθούν με εθνική γη, κοινώς εκβιασμός.Τον σαμπόταραν Υδραίοι και Σπαρτιάτες, το αναφέρει πολλές φορές στις επιστολές του.

Τα φορτία που θα πήγαιναν Μεσολόγγι και πουλήθηκαν από Έλληνες... 
Με επιστολή στον διοικητή Τσορτς (12.3.1828) αναφέρει ότι έχει "υλική την απόδειξη ότι και η συντριβή του Μεσολογγίου από τοιούτων ιεροσυλιών προήλθε, πωλούμενων ανοσιοκερδώς εν Ιθάκη και Ζακύνθω των δια μεγίστων δυσκολιών εις Μεσολογγίον πεμπόμενων τροφών και του οψαρίου αυτού". Επειδή η δουλειά θα έγινε με πλοία.... ποιος τι δε λέει, προφανώς.... θα προκαλούσε εμφύλιο αν αποκάλυπτε κάτι 22 μήνες μόνο μετά την Έξοδο.

Πόσο δημοκρατικός ηγέτης ήταν τελικά;
Τα Χριστούγεννα του 1829 έγραφε στον φίλο του Ευνάρδο ότι το θέμα των ορίων ήταν αυτό που η εκλογή του μέλλοντος αρχηγού απαντά δυσκολίες, που σημαίνει ότι γνώριζε ότι ο ίδιος είχε ημερομηνία λήξης και ότι είχε έρθει ως task force που λέμε σήμερα. Αλλά δημιούργησε και το Πανελλήνιον στην Αίγινα, έκανε και Εθνοσυνέλευση, έδιωξε και τους Τούρκους και προετοίμαζε και πόλεμο ΚΑΙ ΑΜΙΣΘΙ. Άρα τα περί δικτατορίας (άλλο ότι θα ήταν αυταρχικός προφανώς ως συμπεριφορά) πάνε περίπατο... 
Στην ίδια επιστολή στον Ευνάρδο γράφει για τις υποκινήσεις που γίνονται, εναντίον του "ζυγού της Ρωσίας" συγκεκριμένα. 
Τον Απρίλη του 1828 ο ΙΚ θα οδηγούσε το έθνος σε εθνοσυνέλευση, όπως είχε υποσχεθεί. Με οδηγίες προς τον Τσούνη, προτρέπει στην γνώση της σημασίας της ψήφου και προσπαθεί να περιορίσει όσο μπορεί το καθεστώς των προκρίτων. Αυτό ήταν που τον έκανε μη επιθυμητό από τους δημογέροντες. Ότι θα τους έκανε όλους ίσους. Στην επιστολή προς τον αντικαταστάτη του Μαιζών, Στρατηγό Σνειντερ 18.6.1829 που τον προειδοποιεί για τη ζωή του, απαντά ότι ίσως και να απατάται, αλλά δε διατρέχει κίνδυνο. Άρα από το 1829 ήταν γνωστό ότι η ζωή του κινδύνευε (και στον ίδιο).
Πολίτης Ελλάδος επίσημα έγινε μέσω των Ψαρών, στις 17 Απριλίου 1828 που έγινε δημότης Ψαρών και έκαναν έρανο προσφέροντάς του 5000 τάληρα για το έργο του. Από το 1829 ξεκινά ο πόλεμος εναντίον του.

Το πραγματικό πρόβλημα. Η διανομή της γης 
Ο ΙΚ ήθελε να προσφέρει εθνικά κτήματα και να δώσει δάνεια 20ετούς διάρκειας παρακρατώντας το 10%. Υπήρχαν τότε 7.500.000 στρέμματα με αξία 500.000.000 γαλλικά φράγκα. Με επιστολή προς τη Γερουσία 14.2.1830 ενημέρωνε για αυτές του τις προθέσεις και είχε ήδη κάνει και την πρώτη τράπεζα για τη χρηματοδότησή τους. Αυτό είναι δημοκρατία για μια γεωργική χώρα, η ίση περιουσία και για αυτόν τον πολέμησαν.

Επιστολές προς το Πανελλήνιον (την τότε βουλή)
Το 27 μελές Πανελλήνιο ήταν η Βουλή και είχε έδρα την Αίγινα. Τον Ιούνιο του 1828 ο ΙΚ με επιστολή του από τον Πόρο στην Αίγινα λέει χύμα "παρηγορίας εξ υμών ήλπιζα, τας οποίας μου αρνείσθε" κοινώς... με γράφετε, γιατί του ζητάνε χρήματα που δεν έχει ενώ και υπάρχει οικονομική επιτροπή να τα ζητήσουν.
Στην Δ εθνική συνέλευση, με 237 πληρεξούσιους από 84 περιφέρειες 13.7.1829, λέει "η μέλλουσα τύχη της Ελλάδας είναι το αντικείμενο της ευνοϊκής και ενεργού κηδεμονίας των Συμμάχων Ηγεμόνων". Από τότε με κηδεμόνες, απλά τότε μας πήγαιναν. Ο ΙΚ κάνει τότε έναν απολογισμό των πεπραγμένων του. 6000 μαθητές, Πελοπόννησος ελεύθερη και βλέπουμε. Μετά από τότε αρχίζουν οι αντιδράσεις, αταξίες του στρατού και γενικότερες υποκινήσεις εναντίον του, και ανυπακοή οικονομική, όταν κάποιοι βλέπουν ότι δε θα τους αφήσει να τα κονομήσουν όπως θα λέγαμε σήμερα, ειδικά από όταν ο ίδιος τους τονίζει ότι δουλεύει αμισθί, ενώ ο Κωλέττης άφησε περιουσία 630.000 χρυσά φράγκα της εποχής, αναφέρει ο ιστορικός Φωτιάδης. Ο ΙΚ έφυγε άφραγκος (κυριολεκτικά).

Στρατιωτικοί χειρισμοί για επέκταση σε Στερεά Ελλάδα 
Στις 14.8.1828 αποστέλλει επιστολή όπου ενημερώνει για την άφιξη των Γάλλων στρατιωτών που θα διώξουν τον Ιμπραήμ οριστικά. Ο Κόδριγκτον αποχωρεί (με προβλήματα στην Αγγλία επειδή καθάρισε τους τουρκοαιγύπτιους στο Ναβαρίνο) και οι Γάλλοι έρχονται στην Ελλάδα με αρχηγό τον Μαιζών, αφού και ο Μεχμέτ Αλής (πατέρας του Ιμπραήμ) υπέγραψε συνθήκη που απελευθερώνει και τους 194 Έλληνες αιχμαλώτους στην Αλεξάνδρεια. Ο ΙΚ αναμένει τους πρέσβεις στον Πόρο και τους ενημερώνει (9.9.1828) ότι και οι 85 Αιγύπτιοι και 110 Τούρκοι αιχμάλωτοι επιστρέφουν πίσω. Οι ελληνοτουρκικές συρράξεις θα συνεχιστούν έως 14/9/1829 στη μάχη της Πέτρας. 
Με επιστολή του 22.11.1828 στον επίτροπο Ειδεκ να ντύσει τους Τούρκους αιχμαλώτους με 34-35 γρόσια το άτομο δαπάνη να μην κρυώσουν το χειμώνα.
Ο ΙΚ ετοίμαζε το έδαφος και στην επιστολή προς τον Γάλλο Μαιζών για την Αττική, και προς τον Ειδεκ (12.1.1829) για τη δράση του Γάλλου Φαβιέρου και φυσικά προς τον Υψηλάντη που παρέμενε στην Ρούμελη. Στις 19.3.1829 ενημερώνει ότι το φρούριο της Ναυπάκτου παραδόθηκε στους Έλληνες.
Μετά την υπογραφή μεταξύ Ρώσων-Τούρκων της συνθήκης της Αδριανούπολης, όπου με το 10ο άρθρο και την επιμονή του Ρώσου Ντίμπιτς δέχτηκαν την ανεξαρτησία της Ελλάδας, στις 26.9.1829 ο ΙΚ γράφει στον Ευνάδρο το νέο, και στις 25.10 ενημερώνεται ότι οι Γάλλοι αναχωρούν από την  Πελοπόννησο. Όμως δε θα φύγουν ακόμα, αφού στις 28.11 ενημερώνει τον Ευνάρδο στο Παρίσι ότι έπεσε κεραυνός που ανατίναξε το μπαρούτι στο στρατόπεδο γράφοντας "ο θεός απεδοκίμασεν την αναχώρισιν".

Εκπαίδευση, ορφανά, τέχνη και Καποδίστριας 
Μετά την Ελλάδα, η παιδεία
Ο Καποδίστριας σπούδαζε και συντηρούσε με τις οικονομίες του ορφανά και παιδιά, έως και τον Μαυρομιχάλη, εκτός από τον γιο του Μάρκου Μπότσαρη Δημήτρη στο Μόναχο (5.8.1828 επιστολή). Επίσης στέλνει επιστολές σε φίλους όπως ο Μουστοξείδης για προμήθεια συγγραμμάτων και αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων και χριστιανικών πατέρων για σχολεία και δρομολογεί την έκδοση εκκλησιαστικού βιβλίου μαζί του. Κινητοποιεί τους πάντες. Με άλλη επιστολή δαπανά 60 φράγκα το μήνα σε ομογενείς στη Γενεύη. Για το ελληνικό σχολείο στην Αγκώνα ζητά από φίλους έργα, Λουκιανού διαλόγους και Δημοσθένη, συγγράμματα του Κοραή και του Πλούταρχου και τους μύθους του Αισώπου. Σχολεία σε Αγκώνα, Βενετία και Γενεύη που ασχολείται και χρηματοδοτεί ο ίδιος.  Στο ίδιο θέμα της παιδείας αναφέρεται στην επιστολή του 25.11.1827 στον Πάπα που τον είχαν υποδεχτεί νωρίτερα .
Αλλά και επιστολές με οδηγίες για τον ιματισμό των παιδιών στον Πόρο (14.3.1828). Στην Ελλάδα έφτιαξε το αλληλοδιδακτικό σχολείο. Το πρώτο σχολείο ήταν ορφανοτροφείο στην Αίγινα με 500 ορφανά, μετά στο Ναύπλιο, μετά στον Πόρο αλληλοδιδακτικά. Επίσης ίδρυσε τη στρατιωτική σχολή ευέλπιδων στο Ναύπλιο.
Στην επιστολή του προς τον Ευνάρδο 5.8.1828 αναφέρει ότι ο Μαυρομιχάλης του ζητά χρήματα για την εκπαίδευση του γιου του Γεωργίου και μετέπειτα δολοφόνου του (και παράτησε τις σπουδές του), στο Παρίσι και ο ΙΚ θα δώσει 100 λουδοβίκεια ανά έτος, χωρίς να τον γνωρίζει καν. (Να σημειωθεί ότι ο μέγαρο που έζησε ο Ευνάρδος στη Γενεύη είναι σήμερα το μουσείο φυσικής ιστορίας, μεγάλος τραπεζίτης και καθόλου τυχαίος, έδωσε με δική του ευθύνη 1.500.000 φράγκα δάνεια στον ΙΚ, ενώ Γαλλία και Ρωσία δεν το είχαν εγκρίνει).
 Μετά από 3,5 χρόνια κυβέρνησης, ο ΙΚ αφήνει στην Ελλάδα 14.000 μαθητές.

Πολεοδομία και αρχιτεκτονική 
Χτίζει συνοικισμό -όπου έμενε και ο Κολοκοτρώνης αργότερα όταν τον συνέλαβαν οι Βαυαροί- με το όνομα Πρόνοια, σήμερα μέρος του Ναυπλίου.
Στην επιστολή του 13.3.1830 προς τον Ειδεκ στη Ρώμη, αναφέρει για τη γνωριμία του με τον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη από το Βελβεντό Κοζάνης που έκανε το γνωστό σχέδιο το 1833 για την Αθήνα που πάλι μεγαλοτσιφλικάδες δεν το αφήσανε.
Στις 9.10.2830 τον ενημέρωνε για τον πρώτο δρόμο της χώρας, Άργος- Ναύπλιο, που μπορεί κάποιος να πάει με όχημα.

Η περιουσία του Καποδίστρια. 
Ο ΙΚ επένδυσε ΟΛΗ του την περιουσία (δεν είχε και οικογένεια) για τις ανάγκες της Πατρίδας. Και όχι μόνο αυτό. Με τις φιλίες του με τον Ευνάρδο και άλλους, δημιούργησαν την πρώτη ελληνική τράπεζα (1828) που οι Βαυαροί διέλυσαν (1834), έφερνε χορηγίες, αλλά οι ντόπιοι δημογέροντες δεν τον ακολούθησαν ποτέ ως παράδειγμα, απεναντίας του ζήταγαν χρήματα.
Στην 25.11.1827 επιστολή του στον Ευνάρδο στη Γενεύη γράφει ότι δεν έχει τίποτα άλλο να δώσει, του έμειναν μερικές εκατοντάδες φράγκα, και "το αδύνατον ουδείς πράττει".
Πριν φύγει από την Αγία Πετρούπολη για τη Γενεύη, θα πουλήσει τα έπιπλά του για 50000 ρούβλια και με άλλα τόσα στέλνει στην Ελλάδα 5 φορτηγά πλοία με σιτάρι. Στη Γενεύη ζούσε με 180 φράγκα το μήνα, όταν ο ετήσιος μισθός του ήταν 32000 χρυσά φράγκα για 5 χρόνια στη Γενεύη.
Για τη σίτιση του στρατού με δύο φορτία αξίας 20-25 ταλλήρων, βάζει ενέχυρο τα κτήματά του στην Κέρκυρα (28.1.1828), με επιστολή του στον Κόδριγκτον. 
Επίσης βάζει κεφάλαια για την ίδρυση της πρώτης τράπεζας, όπου ιδρύεται με τη συνδρομή του Ευνάρου και του Λουδοβίκου της Βαυαρίας, την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα (1828-1834) για να χρηματοδοτήσει τη γεωργία, το εμπόριο και τη ναυτιλία. 

Καποδίστριας και Μαυρομιχάλης
Είναι βέβαιο ότι ο Μαυρομιχάλης του την έμπαινε συνεχώς και φυσικά ο ΙΚ προσπαθούσε να τον περιορίσει. Από τη μία ο Μ. ζητούσε χρήματα, από την άλλη ζητούσε για τον γιο του, στις 13.10.1828 ο ΙΚ του απαντά στο ότι ο Μ. θέλει να επιστρέψει στη Μάνη από την Αίγινα, για λόγους υγείας. Για τα χρήματα που πάλι ζητάει, ο ΙΚ του απαντά ότι επειδή τα δικά του του τέλειωσαν, μπορεί να δανειστεί 8-10.000 γρόσια να του τα δώσει. Επίσης ο Μαυρομιχάλης του ζητά να μεσολαβήσει για μία απάτη πειρατείας που έκανε ο αδερφός του εναντίον Γάλλων. Ρουσφέτια δηλαδή.
Σε επιστολή του 10.2.1829 ο ΙΚ του γράφει "ήθελα να έχω κάμποσα εκατομμύριο τάλληρα δια να σας δώσω όσα ζητείτε". Στην επιστολή του 20 Φεβρουαρίου 1830 προς τον Ευνάρδο αναφέρεται σ"την αιωνία πληγή των Μαυρομιχαλαίων" ότι καλύτερα να επιστρέψει ο νέος που σπούδαζε στο Παρίσι. Βέβαια με επιστολή του προς τον Μεταξά στη Σπάρτη τον παρακαλεί να φροντίσει τη χήρα του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη (26.8.1830).


Τα κινήματα εναντίον του. Άγγλοι, Γάλλοι και Έλληνες 
Ο ίδιος ο ΙΚ σε επιστολή προς τον πρέσβη Ρουάν (1.3.1830) αναφέρεται σε εφημερίδα της Σμύρνης που τον δυσφημεί με τα φύλλα της να διακινούνται σε όλη την Ευρώπη. Ο γάλλος Ρουάν είναι ο πρέσβης που θα προσφέρει άσυλο και στο δολοφόνο του Γεώργιο Μαυρομιχάλη ο οποίος θα καταλήξει σπίτι του μετά τη δολοφονία του. Ο Ρουάν τον παρέδωσε όταν ο πορτογάλος φρούραρχος Ναυπλίου Αλμέιδα είπε ότι το πλήθος θα έμπαινε σπίτι του εξαγριωμένο. Η εφημερίδα της Σμύρνης είναι η Courier de Smyrne, στην οποία αρθρογραφεί ο Αλέξανδρος Blackque από το 1828 έως το 1831, όπου αναλαμβάνει μυστικοσύμβουλος του Σουλτάνου στην Πόλη.
Στις 12.5.1830 αναφέρει στον Ευνάρδο πάλι στο Παρίσι, ότι οι Μαυρομιχαλαίοι απέτυχαν σε επανάσταση στο στρατό και προσπαθούν να μην πληρώνουν φόρους. Η εφημερίδα αγγλικός ταχυδρόμος γράφει  "ότι περιοδεύω προς απαρτισμός των βίαιων πολιτευμάτων" του λέει ο ΙΚ. Βίαιο πολίτευμα. Κάτι θυμίζει...Από τότε συνεχώς ο ΙΚ αναφέρεται σε αντίστοιχα φαινόμενα.
Σε επόμενη του επιστολή στον Σούτσο αναφέρει τη σύλληψη του Πέτρου Μαυρομιχάλη και του αδερφού του και ότι οι Υδραίοι που υπάγονται εις Κουντουριώτας, Μιαούλας και Τομπάζας οδηγούνται από τον Μαυροκορδάτο και των λεγώμενων φιλελεύθερων και έστησαν στην Ύδρα τυπογραφείο με εφημερίδα, οι Μαυρομιχαλαίοι ανακοίνωσαν τη γαλλική υποστήριξη, οι Σνέιντερ και Λαυλάνδος χρησιμοποίησαν τα όπλα...

1831. Η σύγκρουση στον Πόρο μεταξύ Υδραίων- Ρώσων 
Από τη μία ο Μαυρομιχάλης από την άλλη ο Μιαούλης. Στον Πόρο τον Ιούλη του 1831 Υδραίοι με τις αγγλογαλλικές πλάτες πήραν όπλα από τη βάση του ναυτικού, έκαψαν ρωσικό πλοίο, έκαναν ουσιαστικά κατάληψη και αποχώρησαν μετά από τις παραινέσεις των 3 ναυάρχων των ΜΔ και οι Μαυροκορδάτος και Μιαούλης τους είπαν όχι. Ο Ρώσος Ρύκμαν απλά λέει στον ΙΚ ότι θα ληφθούν μέτρα εναντίον των υδραίικων πλοίων στη Μαύρη θάλασσα στις 27.7.1831. Οι πρόσεδροι Ρουάν, Δώκινς δεν τον στηρίζουν πια και μόνο ο Ρώσος Ρύκμαν τον στηρίζει. Επίσης οι Υδραίοι έστειλαν 2 πολεμικά πλοία που καλούσαν σε ξεσηκωμό στη Σαλαμίνα και στο Κρανίδι. 
Οι Ρώσοι φύλαγαν το ναύσταθμο και έγινε δίωρη ναυμαχία... ο εθνικός στρατός με αρχηγούς το Νικήτα Σταματελόπουλο (ο Νικηταράς) και τον Καλλέργη (ο γνωστός με το Σύνταγμα) δεν συνέδραμε τους στασιαστές (ευτυχώς) και ο Μιαούλης απείλησε ότι θα κάψει τη φρεγάτα. Οι Ρώσοι (ο ναύαρχος Ρικόρδ) υποχώρησαν (1η Αυγούστου 1831) και το πρωί ο Μιαουλης καίει 2 εθνικά πλοία στον πόρο. Έγινε μίνι εμφύλια σύρραξη και βρέθηκαν φιτίλια κάτω από την οπλοθήκη που θα οδηγούσε στην καταστροφή του Πόρου από τους Υδραίους..... Στις 3.8 ο ΙΚ ζητά για την 1.9 νέα εθνοσυνεύλευση. Είναι ξεκάθαρο ότι ο Μιαούλης από τη μία και ο Μαυρομιχάλης από την άλλη ήθελαν να τον βγάλουν από τη μέση με τις πλάτες των αγγλογάλλων,των οποίων οι ναύραρχοι Λυονς και Λαλανδος έχουν άλλη ατζέντα. Ο ΙΚ στην 24.8.1831 επιστολή του προς τους πληρεξούσιους αναφέρει και ότι συνεστήθη "εταιρείαν κρυπτήν, την λεγόμενη εταιρεία της δυνάμεως, επ ονόματι του Ηρακλέως", κάτι σαν Φιλική Εταιρεία δηλαδή με την υποστήριξη των Αγγλωγάλλων. Αλλά παρόλο που δεν πληρώθηκαν οι κρατικοί υπάλληλοι ο ΙΚ λέει κανείς δεν ακολούθησε τους Υδραίους.

"Πρέπει να λάβη ο γεωργός εν μερίδιον γης εις κτήμα ιδιον" λέει ο ΙΚ, φωτογραφίζοντας το πρόβλημα με τους Υδραίους και λοιπούς πλούσιους της εποχής. Την ίδια μέρα στο Σούτσο γράφει στο Παρίσι ότι οι Γάλλοι ήταν ξεκάθαρα με τους στασιαστές και επιδίωκαν την ανατροπή του, αφού ο Γάλλος ναύαρχος έκανε επίπληξη σε όσους αντιστάθηκαν στους Υδραίους, επισυνάπτοντάς του 2 εκθέσεις, μία από Σύρο, και μία από Σαλαμίνα όπως του γράφει.


Το τέλος
Στις 14.9 γράφει στο Σούτσο ότι οι Μαυρομιχαλαίοι με υδραίκα πλοία πήγαν στην Καλαμάτα και είναι "υπό την σκέπην των γαλλικών στρατευμάτων". Ο Κολοκοτρώνης μάζεψε 1500 άτομα για πόλεμο εναντίον τους. Φουλ για εμφυλίο δηλαδή.
Στις 26.9.ο ΙΚ γράφει την τελευταία του(;) επιστολή που βρέθηκε στο τραπέζι του


Ναυπλίω,
Παρασκευή 26 Σεπτεμβρίου 1831
"Προς τον Κ.Ν.Ν.

αγαπητέ μου Ν.Ν.
Η υπόθεσις θέλει τελειώση καθώς επιθυμείς. Η διάθεσις καθ'ην δεν θέλεις να δεχθείς ουδέν αντί των εις την Ελλάδα υπηρετημάτων σου, λαμπρύνει τον γενναίο σου χαρακτήρα, και εμέ κατευφραίνει υπεργνωμονούντα. 
Βάλσαμον τούτο εις την ψυχήν μου την κατά πάσαν στιγμής πικρίας ποτιζόμενην.
Σφίγγω την χείρα σου!"

Η επιστολή η μόνη που δεν είχε την επίσημη υπογραφή του Κυβερνήτη.
Ποιος είναι ο Ν.Ν. είναι άγνωστο. Άνθρωπος; κάτι άλλο; 
27 ήταν Κυριακή, 26 Σάββατο, Παρασκευή 25. 26.9 βέβαια είναι η μετάσταση του Ιωάννη του Θεολόγου. Τι να πεις.

Το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου δολοφονήθηκε με πυροβολισμό εξ'επαφής από τον θείο Μαυρομιχάλη και τον ανηψιό- ο ανιψιός (αυτός που σπούδαζε) τον μαχαίρωσε στην κοιλιά, έξω από τον Άγιο Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο. Ο Καποδίστριας είναι νεκρός. Ο λαός πάγωσε αναφέρεται, οι μόνοι που χάρηκαν ήταν όσοι ήθελαν και βολεύονταν από το χάος. 

Υστεροφημία 
Άγιος όπως λέει ο Κορνιλάκης; Μπορεί.
IK και εκπαίδευση μετά θάνατον: Το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ήταν τάμα του Ιωάννη Δομβόλη, ο οποίος προσωπικός φίλος του ΙΚ από την Αγία Πετρούπολη, στη διαθήκη του το 1849 καταθέτει 815000 ρούβλια μέχρι το ελληνικό κράτος να φτιάξει πανεπιστήμιο με το όνομα του ΙΚ. Άλλοι ομογενείς μετά από επιστολή του ΙΚ το 1827 απέστειλαν για βοήθεια συνολικά περίπου 200000 ρούβλια.
Για το Σύνταγμα ο Σούτσος μετά τη δολοφονία του ΙΚ έγραψε " Το σύνταγμά μας τώρα; το σύνταγμα ας χορεύει, μήπως το παντρευτήκαμε, εις τι μας χρησιμεύει;

Ο ΙΚ εργαζόταν για έναν κόσμο καμωμένο από όντα; εξίσου τέλεια με αυτόν - Νέσελροντ, 1821
Ο μόνος αντίπαλος που δύσκολα ηττάται είναι ο απόλυτα έντιμος άνθρωπος και τέτοιος είναι ο Καποδίστριας- Μέττερνιχ

Ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του γράφει : "Ρώτησαν τον Κυβερνήτη «Διατί χάλασες τους νόμους και το Βουλευτικόν; Είπε «Δεν το ᾿θελε η Ευρώπη». Κι᾿ αν ήταν ᾿λικρινής άνθρωπος, να έλεγε των Ευρωπαίγων ότι «Εγώ δεν πάγω εις την πατρίδα μου να γένω επίγιορκος, να τους χαλάσω εκείνο οπού απόχτησαν με ποταμούς αίματα». Τότε έκαμε και το κράτος εις τμήματα.'Ίσως το λάθος του ήταν ότι δεν έλεγε ψέματα, και αυτό μπορεί να τον ξεχώρισε μεν στους Ευρωπαίους, αλλά στους Έλληνες δεν περνάνε αυτά, μη ξεχνάμε ότι ο Θεμιστοκλής έπεισε τους Αθηναίους να φτιάξουν ναυτικό με την απειλή των Αιγηνιτών και όχι των Περσών.

Ο άγνωστος βασιλιάς πριν τον Όθωνα 
Πριν τον Όθωνα, βασιλιάς είχε επιλεγεί ο Βαυαρός Λεοπόλδος, μετέπειτα βασιλιάς των Βέλγων το 1830 και κλάσεις ανώτερος από τον Όθωνα. Σκεφτείτε ότι μετά οι Βέλγοι έγιναν κράτος.
Ο Λεοπόλδος παραιτήθηκε από το θρόνο της Ελλάδας όταν α) συνειδητοποίησε ότι οι Μεγάλες Δυνάμεις αναζητούσαν υποχείριο τους ενώ ήθελε να τον αγαπά ο λαός του και β) για το θέμα των αρχικών συνόρων (Πελοπόννησος- Κυκλάδες) ο οποίος ήθελε περισσότερο. Η παραίτηση του έφερε διεύρυνση των συνόρων.

Σχέσεις με εκκλησία
Ο Καποδίστριας πίστευε πολύ στο Θεό, αλλά το Φεβρουάριο του 1828 που ο πατριάρχης Αγαθάγγελος του απέστειλε μία επιστολή και σε όλους τους κληρικούς, προκρίτους σε Πελοπόννησο και Αιγαίο να επανέλθει η κατάσταση στο προ 1821 εποχής, τον ισοπέδωσε θα λέγαμε σήμερα το Μάη του 1828 χρησιμοποιώντας το μαρτύριο του Γρηγορίου του Ε και ότι ο λαός βρήκε την πίστη να πολεμήσει στο Χριστό (άρα πώς τα ζητάς αυτά). Φυσικά θα φαντάζονταν και τη σχέση του με το Σουλτάνο, αλλά υπερασπίστηκε το έργο της απελευθέρωσης ως Κυβερνήτης του έθνους, το οποίο και ορίζει.

Λουδοβίκος - Καποδίστριας 
Στις (12 Αυγούστου) 1826 ο Λουδοβίκος (ο μπαμπάς του Όθωνα) έστειλε μία συγκινητική επιστολή προς τα μέλη της τότε ελληνικής κυβέρνησης και είχε επιστολή τον συνταγματάρχη Ειδεκ, που ήταν φρούραρχος Ναυπλίου, αλλά ο Έιδεκ δεν την παρέδωσε ποτέ κρατώντας της 2 χρόνια στο συρτάρι του. Μάλλον γιατί θεωρούσε ότι οι Έλληνες δε θα καταλάβαιναν και πολλά από την επιστολή αυτή. Τι έλεγε; ότι ο Λουδοβίκος "άλλα χρώματα δε θέλει να φορέσει ειμή τα της Βαυαρίας" "και άλλον μισθόν δεν θέλουσι ειμή την παρ'εαυτών χορηγίαν" "Διψώντες μόνο να υπηρετώσι το συμφέρον της Ανθρωπότητος...." = με τα εθνικά του χρώματα, τσάμπα, για την ανθρωπότητα (όταν εμείς κάναμε εμφύλιο).


Η απάντηση του Καποδίστρια το 1828 (26.2), όταν την ανακάλυψε ήταν ευχαριστήρια και ζητά από το βασιλιά να στείλει αξιωματικούς επιπέδου του Έιδεκ για την εκμάθηση των τακτικών όπλων από τον νεοσύστατο ελληνικό στρατό και ο βασιλιάς ικανοποίησε τα αιτήματά του. Την ίδια ημερομηνία σε επιστολή σε ολότελα άλλο ύφος αναφέρει τις δυσκολίες του έργου του και ότι δουλεύει από τις 5 το πρωί ως τις 7 το βράδυ.  

Ανέκδοτα
Όταν στην Πύλο σε μία επιτροπή είπαν στον ΙΚ -εξοχώτατε ή τα διορθώνετε όλα ή θα ζητήσουμε και εμείς Σύνταγμα, ο ΙΚ ρώτησε - παρακαλώ να μου εξηγήσετε τι θα πει Σύνταγμα, όλοι σώπασαν και ένα γεροντάκι είπε -Να σου πω εγώ εξοχώτατε. Σύνταγμα θα πει ένα χαρτί μικρό το οποίο από το ένα μέρος έχει τα έσοδα και από την άλλη τα έξοδα και να το υπογράφουμε και εμείς. Ο ΙΚ χαμογέλασε και είπε -είμεθα σύμφωνοι.

"Οι Έλληνες κάποια στιγμή θα ελευθερωθούν από τους Τούρκους, από τις μεγάλες όμως χριστιανικές δυνάμεις δε θα ελευθερωθούν ποτέ"

Σχόλια